2019-03-01 11:44

De toekomst van Talent volgens trendwatcher Adjiedj Bakas

Als we kijken naar de toekomst van werk en talent. Wat staat ons te wachten?

In het algemeen dat 80% van de beroepen die we nu hebben zal verdwijnen. We staan voor ingrijpende veranderingen. Daar houden we nog te weinig rekening mee, als je kijkt wat digitalisering en A.I. nu al teweegbrengt. De opleidingsprogramma’s moeten meer inspelen op die ontwikkelingen. Er zal meer geïnvesteerd moeten worden in bijvoorbeeld creativiteit. Roboticering en computers nemen veel van ons over, waardoor juist de menselijke creativiteit heel belangrijk wordt op de arbeidsmarkt van morgen.

Bedoel je dat de zogenaamde ‘soft skills’ dominanter zullen worden?

Zeker, vooral persoonlijk contact met je klant. Het meedenken en oplossingen kunnen bedenken wordt cruciaal. Verder het netwerken en de juiste mensen en ideeën aan elkaar weten te koppelen. Daar moeten professionals en bedrijven zich nog veel meer op in gaan zetten. Ten tweede vind ik ook dat Nederland een ander punt sterk moet stimuleren, namelijk: de kosten rondom arbeid en de loonbelasting terugbrengen. In plaats daarvan moet er een belasting komen op technologie. Computers hebben een hogere arbeidsproductiviteit dan mensen. Als we er echt voor willen gaan zorgen dat de werkloosheid in ons land naar beneden gaat, schaf die loonbelasting dan af. Ga dit gezamenlijk organiseren.

Arbeid goedkoper en aantrekkelijker maken, dat zeg je eigenlijk?

Dan is het ook aantrekkelijk om mensen aan te nemen. Ga dat organiseren. Ik heb laatst met het CBS uitgezocht dat er in Nederland momenteel 2 miljoen mensen zijn die ander werk zoeken. Er zijn maar 150.000 fulltime vacatures, daar ga je het niet mee redden. Wat wel overal is, zijn plukjes werk van zo’n 3 á 4 uur. Als je al die plukjes werk beter gaat organiseren, door middel van techniek, creëer je een echte transformatie. Daarmee kun je toekomst maken. Je ziet ook groepen die zich nu al beter organiseren. Groepen die van alles met elkaar regelen. In Duitsland heb je de 'Bond van belastingbetalers'. Die behartigt de belangen van iedereen die loonbelasting en vennootbelasting betaalt, burgers en ondernemers dus.

Deze bond onderhandelt daar bij gemeenteraadsverkiezingen, provinciale staten of bij collegevorming, namens de burgers. Als er zaken zijn waar ze niet achter kunnen staan, zeggen ze gewoon: ‘Dat gaan wij niet doen, dat is niet in het belang van de belastingbetalers!’

We moeten veel meer onze invloed inzetten, is dat waar je heen wilt?

Dat zou ik fantastisch vinden. In Nederland hebben we ook zo’n bond, maar die heeft slechts 16.000 leden. Zij kunnen ook zo groot en machtig worden als in Duitsland en meer voor elkaar krijgen. Hier heb je 1 miljoen ZZP-ers die niet goed georganiseerd zijn. Sluit je allemaal aan bij die bond, het kost niets en levert je heel veel op. Ga namens onze burgers onderhandelen, dan pas heb je echte impact. Neem het initiatief.

Hoe komt het, denk je, dat wij ons zo laten (af)remmen?

Mensen zijn luie wezens. We zijn nog gewend dat de overheid of de organisatie het voor ons regelt. Dat zijn naweeën van 60 jaar verzorgingsstaat. We zijn niet ondernemend genoeg, ook de mensen in loondienst niet. We moeten naar een andere houding toe, het onderwijs en bedrijven moeten meer inzetten op zelfsturing en ondernemend zijn. Niet afwachten, maar zelf organiseren.

Heel mooi zelfsturing en verdere digitalisering, maar hoe gaat dat in de praktijk?

Het gaat erom mensen aan te spreken op hun gedrag. Het gaat om de menselijke processen. Verwacht niet alles van technologie. Onderzoek heeft aangetoond, als mensen fysiek bij elkaar komen om te vergaderen, dat zo’n 70% zich aan de gemaakte afspraken houdt. Als we virtueel vergaderen is dat minder dan 30%. Elkaar fysiek treffen geeft blijkbaar meer plichtsbesef. Bij virtueel vergaderen kun je je dus makkelijker onttrekken. De komende periode gaat het erom of mensen elkaar durven aan te spreken op hun gedrag en verantwoordelijkheid. Techniek is een hulpmiddel en geen doel op zich.

Een te verzorgende organisatiecultuur kan wendbaarheid dus in de weg staan. Welke competenties zijn cruciaal voor onze vooruitgang?

Van belang is om te netwerken, om creatief en ondernemend te zijn. En vooral om problemen te kunnen oplossen. Ik zag laatst een onderzoek over jonge millennials. Zij zijn heel goed in analyseren, maar hebben grote moeite met problemen oplossen. Ze raken in de stress op de werkplek, ze hebben moeite om door te zetten. Deze applausgeneratie heeft nog veel begeleiding nodig. Dit soort opleidingsprogramma’s zijn belangrijk.

Veerkracht en leervermogen: wat doen we met mensen die dit lastig vinden?

Ik heb in mijn rapport voor de kabinetsformatie staan: accepteer nu als kabinet dat we gaan naar een samenleving die zich in meerdere versnellingen tegelijk ontwikkelt. Sommige mensen zitten in de hoogste versnelling; werken 40 tot 50 uur per week. Anderen volgen een iets lagere versnelling; werken 4 dagen en combineren dit bijvoorbeeld met zorgtaken. En voor sommige mensen: geef ze een basisinkomen, schaf die uitkeringen en toelages allemaal af. Geef ze recht op twee dagen betaald werk en vul de rest in met zinvol vrijwilligerswerk. Wil men meer werken, doe dat dan. En vul dit aan door nuttig werk te doen voor jouw gemeenschap. Kortom, er zijn meerdere oplossingen te bedenken. Laat je inspireren door mensen die problemen signaleren, iets gaan uitdenken en met ideeën komen. Ondernemerschap brengt ons vooral vooruitgang en innovatie.

  Wil je meer ondernemend gedrag?

Lees meer: Talent maar wat doe je met je zwakke punten dan?